บทเรียนจาการขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพแบบมีส่วนร่วม ให้เกิดผลอย่างเป็นรูปธรรมตำบลชมภู อำเภอสารภี จังหวัดเชียงใหม่
Keywords:
ถอดบทเรียน, การขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะ, การมีส่วนร่วม, การวิจัยนี้ได้รับการสนับสนุนจาก สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ(สช)Abstract
การขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพแบบมีส่วนร่วมให้เกิดผลอย่างเป็นรูปธรรมเพื่อนำไปสู่สุขภาวะของชุมชนที่ดีและยั่งยืน ต้องอาศัยการมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วน ทั้งนักวิชาการ เจ้าหน้าที่สมาชิกสภาเทศบาล แกนนำชุมชน พระสงฆ์ กำนัน/ผู้ใหญ่บ้าน ผู้ทรงคุณวุฒิ อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน เจ้าหน้าที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล และตัวแทนประชาชน การวิจัยเชิงพัฒนานี้มี วัตถุประสงค์ 1) เพื่อประสานความร่วมมือระหว่างหน่วยงานและองค์กรท้องถิ่น ชุมชน และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องที่ร่วมกันหนุนเสริมอย่างบูรณาการ ให้มีการขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพให้เกิดผลอย่างเป็นรูปธรรม 2) เพื่อพัฒนาศักยภาพแกนนำในพื้นที่ให้สามารถจัดการความรู้จากการปฏิบัติในการขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพแบบมีส่วนร่วมในระดับตำบล กลุ่มตัวอย่างเลือกแบบเฉพาะเจาะจง ประกอบด้วย ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะ เจ้าหน้าที่สมาชิกสภาเทศบาล แกนนำพระสงฆ์ กำนัน/ผู้ใหญ่บ้าน ผู้ทรงคุณวุฒิอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน เจ้าหน้าที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล และตัวแทนประชาชน การศึกษาครั้งนี้ใช้แนวคิดการสร้างนโยบายสาธารณะเป็นกลยุทธสำคัญสู่การสร้างเสริมสุขภาพ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย แบบสอบถาม แนวคำถามเจาะลึก และการสนทนากลุ่ม ซึ่งคณะผู้วิจัยสร้างขึ้นจากการทบทวนวรรณกรรม เก็บรวบรวมข้อมูลทั้งเชิงปริมาณและคุณภาพ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา
ผลการวิจัยพบว่า
การประสานความร่วมมือระหว่างหน่วยงานและองค์กรท้องถิ่น ชุมชน และหน่วยงานอื่นๆในพื้นที่เป็นส่วนสำคัญในการพัฒนาความเข้มแข็งของชุมชนท้องถิ่นระดับตำบล มีการร่วมกันหนุนเสริมอย่างบูรณาการ และมีการขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพแบบมีส่วนร่วมให้เกิดผลอย่างเป็นรูปธรรม จึงเกิดนโยบายสาธารณในพื้นที่หลายประเด็นได้แก่ 1) นโยบายการพัฒนาทักษะการคัดกรองและให้คำปรึกษากลุ่มเสี่ยงต่อการใช้สารเสพติด 2) นโยบายการไม่เลี้ยงสุราและงดสิ่งเสพติดทุกชนิดในงานบุญ 3) นโยบายการงดการจุดธูป และ 4) นโยบายพืชปลอดสารอาหารปลอดภัย
สำหรับด้านการพัฒนาศักยภาพแกนนำ ในพื้นที่ให้สามารถจัดการความรู้จากการปฏิบัติจริงและมีผลที่เกิดขึ้นอย่างเป็นรูปธรรม พบว่าในการขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพแบบมีส่วนร่วมของตำบลชมภูแกนนำเป็นตัวหลักสำคัญในการขับเคลื่อน และสามารถจัดการความรู้จากการปฏิบัติจริงโดยกระบวนการพัฒนาต้องอาศัย หลายภาคส่วนเข้ามามีส่วนร่วมทั้ง ภาคราชการ การเมืองท้องถิ่น ภาคประชาชนและภาควิชาการ โดยพบว่า ภาคส่วนที่สำคัญที่สุดคือ ภาคประประชาชนที่ตระหนักรู้ถึงปัญหาของชุมชนและต้องการแก้ไขปัญหา ตลอดจน สามารถวิเคราะห์/สังเคราะห์ความรู้ จากการได้ร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้อย่างสมานฉันท์ จึงเกิดนโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาวะของชุมชนและสามารถขยายผลและมีเครือข่ายมากขึ้น
การวิจัยนี้แสดงให้เห็นว่าการขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพแบบมีส่วนร่วมให้เกิดผลอย่างเป็นรูปธรรมและยั่งยืนของชุมชนต้องอาศัยการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนอย่างจริงจังและต่อเนื่องโดยมีประชาชนเป็นแกนสำคัญในการพัฒนา
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารพยาบาลสาร
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว