ผนวช “กษัตริย์กัมพูชา” สมัยรัชกาลที่ 4 : พระพุทธศาสนากับการเมืองสองราชสำนักสยาม-กัมพูชา King Mongkut arranged the ordination of Prince Norodom and Prince Sisowath of Cambodia : Buddhism Relationship Siam-Cambodia

Abstract

บทคัดย่อ

บทความเรื่องนี้เป็นการศึกษาจดหมายเหตุเรื่อง “ร่างศุภอักษร ถึงเมืองอุดงค์มีชัย” ที่กล่าวถึงเรื่องการผนวชของพระองค์ราชาวดี ซึ่งต่อมาได้ขึ้นครองราชย์เป็นสมเด็จพระนโรดมบรมรามเทวาวตาร และ “ร่างจดหมายเจ้าพระยา (ศรี) สุริยะวงศ์” ที่กล่าวถึงการผนวชของพระหริราชดนัยไกรแก้วฟ้า ซึ่งต่อมาคือสมเด็จพระศรีสวัสดิ์ ให้เข้ามาผนวชเป็นนาคหลวง จดหมายเหตุทั้งสองเรื่องนี้ยังไม่เคยเผยแพร่มาก่อน จึงถือได้ว่าจดหมายเหตุทั้งสองฉบับนี้เป็นเอกสารทางประวัติศาสตร์ที่มีความน่าสนใจมาก เพราะแสดงถึงแนวพระราชดำริทางการเมืองของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวที่ทรงมีต่อกัมพูชาไว้อย่างชัดเจน แม้จะเป็นศุภอักษรที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนาก็ตาม เพื่อให้เกิดความเข้าใจเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างไทย-กัมพูชา ในสมัยรัชกาลที่ 4 ได้ชัดเจนยิ่งขึ้น

Abstract

The paper studies two Royal official letters of King Rama IV or King Mongkut in Rattanakosin period. The letters talk about King Mongkut arranged the ordination of Prince Norodom and Prine Sisowath, two sons of King Ang Duong of Cambodia, at Wat Phra Kaew in Bangkok. After ordination, Prince Norodom and Prince Sisowath stayed at Wat Boworanevse. Thus the letters was important, because it can explain to relationship of Siam with Cambodia in the reign of King Rama IV.