HARIPUNJAYA: AN ARCHAEOLOGICAL AND LITERARY ACCOUNT

Authors

  • Khomsi Saenchit

Keywords:

พัฒนาการ, หริภุญไชย, เมืองโบราณ

Abstract

The purpose of this research is to use archaeological evidence to analyze the accuracy of traditional literary data regarding the ancient Kingdom of Haripunjaya.

The results indicated that the ancient Kingdom of Haripunjaya underwent three stages of habitation before eventually falling into decline: the 8th-9th Century A.D.; the 10th-11th Century A.D.; the 12th-14th Century A.D. Initially, the Kingdom of Haripunjaya was likely to have been influenced by various surrounding cultures, including: Dvaravati, Pyu-Pagane, and Khmer. The Haripunjaya culture later developed its own unique characteristics which aided the Kingdom’s rise to prosperity. Accounts of the birth and development of the ancient Kingdom of Haripunjaya, as appeared on stone inscriptions and in chronicles, bear some connection to archaeological evidence, but the literary evidence does not provide accurate enough information if studied alone.

 

References

กรมศิลปากร. โบราณคดีสี่ภาค. (กรุงเทพฯ: กรมศิลปากร), 2531.

กรมศิลปากร. วิเคราะห์ศิลาจารึกในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ หริภุญไชย. (กรุงเทพฯ: รุ่งศิลป์การพิมพ์), 2520.

กรมศิลปากร, กองโบราณคดี, หน่วยศิลปากรที่ 4 เชียงใหม่, “รายงานการขุดค้นทางโบราณคดี วัดสังฆาราม จังหวัดลําพูน,” 2531. (อัดสําเนา)

กรมศิลปากร, หอสมุดแห่งชาติ. จารึกในประเทศไทยเล่ม 2. (กรุงเทพฯ: หอสมุดแห่งชาติ), 2529.

กรมศิลปากร, สํานักพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ. โบราณวัตถุและศิลปวัตถุในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ หริภุญไชย. (กรุงเทพฯ: กระทรวงวัฒนธรรม), 2548.

ก่องแก้ว วีระประจักษ์. “มอญในจารึกภาษามอญ,” วารสารศิลปากร 33, 1 (มีนาคม-เมษายน), 2532.

ปริยัติธรรมธาดา, พระยา. ผู้แปล, จามเทวีวงศ์ (กรุงเทพฯ: มิตรนราการพิมพ์, 2510).

ผาสุข อินทราวุธ และคณะ. การศึกษาร่องรอยอารยธรรมโบราณจากหลักฐานทางโบราณคดีในบริเวณเมืองลําพูนเก่าก่อนพุทธศตวรรษที่ 19 (กรุงเทพฯ: ภาควิชาโบราณคดี คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร), 2536.

พระพุทธพุกาม และพระพุทธญาณ, ตํานานมูลศาสนาแปลโดย สุด ศรีสมวงศ์ และพรหมขมาลา (เชียงใหม่: นครพิงค์การพิมพ์, 2513. พิมพ์เป็นอนุสรณ์ในงานทําบุญครบร้อยวันศพ นายหน่อ ชุติมา ณ บ้านเลขที่ 15 ถนนท่าแพ ซอย 5 อําเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ วันที่ 7 มิถุนายน 2513).

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติหริภุญไชย, “เอกสารภาคที่ 2 :ศิลาจารึกเมืองลําพูน,” เอกสารประกอบการประชุมสัมมนาทางวิชาการก้าวใหม่พิพิธภัณฑ์หริภุญไชยครั้งที่ 2, 19 กันยายน 2545.

เทศบาลเมืองลําพูน และสํานักงานโบราณคดีและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติที่ 6 เชียงใหม่, “รายงานสํารวจและการขุดค้นทางโบราณคดีประตูเมืองมหาวันตําบลในเมืองอําเภอเมืองจังหวัดลําพูน,” 2544. (อัดสําเนา)

สายันต์ ไพรชาญจิตร์ ,บรรณาธิการ, โบราณคดีล้านนา 1 (กรุงเทพฯ: สํานักพิมพ์สมาพันธ์, 2540), 79-81.

สุภัทรดิศ ดิศกุล, หม่อมเจ้า. ศิลาจารึกภาษามอญที่เมืองลําพูน หลักที่ 1, ” วารสารโบราณคดี 4, 1 (กรกฎาคม2515): 57- 62. (เรียบเรียงจากบทความของศาสตราจารย์ ฮัลลิเดย์ (R. Halliday)

สุภัทรดิศ ดิศกุล, หม่อมเจ้า. ประวัติศาสตร์เอเชียอาคเนย์ถึง พ.ศ 2000. (กรุงเทพฯ: สํานักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี), 2522.

สํานักศิลปากรที่ 8 เชียงใหม่, “รายงานการขุดค้นแหล่งโบราณคดีเจดีย์เชียงยัน ตําบลในเมือง อําเภอเมือง จังหวัดลําพูน,” 2548. (อัดสําเนา)

อุษณีย์ ธงไชย.จารึกและตํานาน: หลักฐานที่สร้างขึ้นภายใต้อิทธิพลของพระพุทธศาสนาลังกาวงศ์. (เชียงใหม่: ภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่), 2540.

Emmanuel Guillon, TheMons: A Civilization of Southeast Asia,Translated and Edited by James V. Di Crocco. (Bangkok: The Siam Society Under Royal Patronage, 1999).

Downloads