DANSAI VALLEY: THE LEGEND OF REGAL LAOS LINEAGE

Authors

  • Bampen Chaiyarak Faculty of Archaeology, Silpakorn University

Keywords:

ด่านซ้าย, ชาติพันธุ์, ประเพณี

Abstract

Ban Na Viang Yai is an ethnic community in the Dansai Valley in the NamMhan River Basin, Dansai District, northeastern Thailand. The residents believe that their origins are told by a legend that describes their descent from "Laos Vieng”; immigrant construction workers who founded Si Song Rak pagoda before settling in the Dansai valley (where they remain to the present day). The legend provides a meaningful shared history, relating the community to King Lanxang from "Krung Si Sattana Kanahut", an ancient kingdom from Vientiane, Laos. Rites of succession, religion and ceremonies celebrating their ancestors and their roots, live on today. The Si Song Rak pagoda is a sanctuary that connects their community with the people of the Dansai region. The local beliefs, clan lineage, unique spirits which look after the mysterious and sacred divine power as well as protecting the community as a whole, merge to create a peaceful religion which also combines with general Buddhist practices and rituals.

References

โครงการอบรมเชิงปฏิบัติการทางประวัติศาสตร์โบราณคดีและชาติพันธุ์. รายงานการวิจัย “การเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒธรรมกรณีศึกษาบ้านด่านซ้าย นาเวียง และนาหอลุ่มน้ำหมัน อ.ด่านซ้าย จ.เลย” สํานักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.), 2548.

ชลิต ชัยครรชิต. “ผีตาโขนจากการบูชาบรรพชนถึงการละเล่นในบุญหลวง”: สารวัฒนธรรม. สํานักวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น. ปีที่ 11 ฉบับที่ 1 2 มกราคม – สิงหาคม 2548, หน้า 16 – 18.

ชไมพร พรเพ็ญพิพัฒน์. ผีตาโขนมรดกแผ่นดินศรีสองรัก. กรุงเทพฯ: บริษัทด่านสุธาการพิมพ์, 2546.

ปรานี วงษ์ เทศ. สังคมและวัฒนธรรมในอุษาคเนย์. กรุงเทพฯ: เรือนแก้วการพิมพ์, 2543.

วลัยลักษณ์ ทรงศิริ. บรรณาธิการ, ผีกับพุทธศาสนา และความเชื่อในสังคมด่านซ้าย: ดุลยภาพทางจิต-วิญญาณของชาวบ้านในลุ่มน้ำหมัน. กรุงเทพฯ: มูลนิธิเล็ก-ประไพวิริยะพันธุ์, 2548.

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร(องค์การมหาชน). ว่าด้วยแนวทางการศึกษาชาติพันธุ์. กรุงเทพฯ: ศูนย์มานุษยวิทยา สิรินธร, 2547.

สยุมพร กาษรสุวรรณ. ภาพสะท้อนจากประเพณีผีตาโขน. วิทยานิพนธ์ศม.มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2544.

สุเทพ สุนทรเภสัช. ชาติพันธุ์สัมพันธ์. กรุงเทพฯ: เมืองโบราณ, 2548.

อมรา พงศาพิชญ์. วัฒนธรรมศาสนาและชาติพันธ์: วิเคราะห์สังคมไทยแนวมานุษยวิทยา. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, พิมพ์ครั้งที่ 4, 2538.

อมรา พงศาพิชญ์. ความหลากหลายทางวัฒนธรรม (กระบวนทัศน์และบทบาทในประชาสังคม).กรุงเทพฯ; สํานักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2542.

เอกรินทร์ พึ่งประชา.“การลดทอนความศักดิ์สิทธิ์โดยทุนนิยมและรัฐ” เมืองโบราณ, 2548.

Ekarin Phungpracha, 2007. The Phitakhon Festival Meaning and Sociocultural Context: Case Study ; Dansai District Northeastern Thailand, Presentation to Yale University.

หนังสืออ่านประกอบ

ยศ สันตสมบัติ. หลักช้าง: การสร้างใหม่ของอัตลักษณ์ ไทในใต้คง. กรุงเทพฯ: โครงการวิถีทรรศน์, 2543.

ยศ สันตสมบัติ. “หลักช้างนิยามความหมายและอัตลักษณ์ทางชาติพันธุ์ในกระแสการเปลี่ยนแปลง” วารสารธรรมศาสตร์ ปีที่ 26 ฉบับที่ 3 ก.ย. – ธ.ค. 2543

ยศ สันตสมบัติ. อํานาจพื้นที่และอัตลักษณ์ทางชาติพันธุ์: การเมือง วัฒนธรรมของรัฐชาติในสังคมไทย 1. กรุงเทพฯ; ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การ มหาชน), 2551.

ยศ สันตสมบัติ. อํานาจพื้นที่และอัตลักษณ์ทางชาติพันธุ์: การเมือง วัฒนธรรมของรัฐชาติในสังคมไทย 2. กรุงเทพฯ; ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การ มหาชน), 2551.

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การ มหาชน). วาทกรรมอัตลักษณ์. กรุงเทพฯ; ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร, 2547.

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน). ความเป็นไทย/ความเป็นไท. กรุงเทพฯ; ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร, 2547.

สํานักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ กระทรวงวัฒนธรรม. ชาติพันธุ์และมายาคติ. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์องค์การรับส่งสินค้าและพัสดุภัณฑ์, 2546.

สุเทพ สุนทรเภสัช. มานุษยวิทยากับประวัติศาสตร์. กรุงเทพฯ: เมือง โบราณ, 2540

อคิน ระพีพัฒน์; ม.ร.ว., วัฒนธรรม คือ ความหมาย: ทฤษฎีและวิธีคิดของคลิฟฟอร์ด เกียร์ซ. 2547: 83 – 84)

Downloads