การประเมินศักยภาพการผลิตข้าวอินทรีย์ของเกษตรกร กรณีศึกษาตำบลกระเบื้องใหญ่ อำเภอพิมาย จังหวัดนครราชสีมา การประเมินศักยภาพการผลิตข้าวอินทรีย์ของเกษตรกร กรณีศึกษาตำบลกระเบื้องใหญ่ อำเภอพิมาย จังหวัดนครราชสีมา

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสถานการณ์และศักยภาพในการผลิตข้าวอินทรีย์ของเกษตรกรในตำบลกระเบื้องใหญ่ อำเภอพิมาย จังหวัดนครราชสีมา ผลการวิจัยพบว่าเกษตรกรส่วนใหญ่มีสภาพพื้นฐานทางสังคมและเศรษฐกิจในภาพรวมอยู่ในระดับดีและที่สำคัญคือมีความรู้เกี่ยวกับเทคโนโลยีการผลิตข้าวอินทรีย์ค่อนข้างมาก มีการจัดตั้ง รวมกลุ่มผู้ผลิตข้าวและมีกลุ่มผลิตปุ๋ยชีวภาพ พันธุ์ข้าวที่ใช้ส่วนใหญ่เป็นพันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 และพันธุ์เหลืองประทิว การปลูกข้าวจะหว่านปุ๋ยพืชสดก่อนการไถแปลและไถคาด มีการใช้ปุ๋ยเคมี ร่วมกับปุ๋ยอินทรีย์ ผลิตปุ๋ยน้ำชีวภาพ (น้ำหมัก) มูลสุกร น้ำส้มควันไม้ สามารถผลิตข้าวเจ้าได้เฉลี่ยอยู่ที่ 401-500 กิโลกรัม/ไร่ สถานที่จำหน่ายผลผลิต ได้แก่ จำหน่ายในอำเภอ เกษตรกรเข้าร่วมโครงการความร่วมมือส่งเสริมการผลิตข้าวปลอดภัยฯ จังหวัดนครราชสีมา และเกษตรกรบ้านเตยมีการแบ่งพื้นที่ในการผลิตข้าวแบบผสมผสาน (เคมี+อินทรีย์) และทำนาโดยไม่ใช้สารเคมี เพื่อเตรียมพร้อมสู่การเกษตรอินทรีย์ มีปัญหาเรื่องการจัดการน้ำ/แหล่งน้ำไม่เพียงพอ ต้นทุนในการผลิต ปุ๋ย เครื่องจักร แรงงาน ค่าเช่า มีต้นทุนสูง ประกอบกับปัญหาภัยแล้ง/ น้ำท่วม  ใน 1 ฤดูกาล อาจปลูก 2-3 ครั้ง แต่เก็บเกี่ยวเพียง 1 ครั้ง และดินเค็ม ดินมีความอุดมสมบูรณ์ต่ำ